Vị Hoàng Đế Cuối Cùng (1987)

Hoàng Đế Cuối Cùng (The Last Emperor) là bộ phim tiểu sử về cuộc đời của Phổ Nghi, vị hoàng đế cuối cùng của Trung Quốc, do Bernardo Bertolucci đạo diễn và hãng Columbia Pictures phát hành năm 1987. Kịch bản được viết bởi Mark Peploe và Bertolucci, dựa chủ yếu vào cuốn tự truyện của Phổ Nghi.
Trung Quốc đầu thế kỷ 20 nhuốm màu úa tàn với những cuộc binh biến và nổi dậy của người dân, như báo trước sự sụp đổ của triều đại Mãn Thanh thịnh vượng một thời. Từ Hi Thái hậu – người đàn bà quyền lực bậc nhất Tử Cấm Thành – cũng sắp phải lìa đời theo quy luật của tự nhiên. Trong cơn hấp hối, Từ Hi chỉ định Phổ Nghi kế vị ngai vàng, và lập tức đứa trẻ chưa đầy 3 tuổi này bị tách khỏi mẹ để được đưa vào cung, bắt đầu cho chuỗi ngày làm vua đầy thăng trầm và đắng cay của vị hoàng đế cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Từ giây phút đầu tiên nhập cung, lên ngôi báu khi còn là một đứa trẻ gần 3 tuổi, Phổ Nghi đã sống như một con rối trong lồng son. Bản thân ông là một nhân chứng lịch sử rõ nét nhất trong giai đoạn trung chuyển chế độ Trung Hoa: trải qua thời kỳ thăng trầm mạnh mẽ của triều đại Mãn Thanh và lịch sử đầy biến động của đất nước Trung Hoa với những cuộc bạo động, biểu tình của giới học sinh sinh viên, những lần đánh phá o ép của liên quân châu Âu, những vụ bắt bớ xả súng của Nhật Bản… Trong phim, diễn viên John Lone (Tôn Long) cũng như ba diễn viên nhí còn lại (vào vai Phổ Nghi lúc nhỏ và khi thiếu niên) đã thể hiện rất tốt nỗi đau nội tâm mà không phải ai cũng có thể thấu hiểu. Nỗi đau đó lên dần theo sự trưởng thành. Không còn là tủi thân vì xa mẹ, vì không được ăn những thứ mình thích, không được nói những gì mình nghĩ, không được làm những thứ mình muốn… mà nó trở thành một thứ vượt khỏi sự đau đớn về thể xác giống như linh hồn bị cầm tù, cố gắng vùng vẫy thoát khỏi những đọa đày của một kiếp bù nhìn. Ông trở thành một quân cờ mặc cho người khác lợi dụng, chà đạp, một thế thân của tòa đế chế để người ta hô hào phải tiêu diệt…
Bernardo Bertolucci là đạo diễn người Ý, ảnh hưởng của Trào lưu Tân hiện thực quá mạnh mẽ nên phim của Bertolucci cũng mang hơi hướng đặc tính của lối làm phim thuộc Trào lưu này. Ông sử dụng nhiều cảnh đặc tả, góc máy đuổi bắt hoặc đón sẵn chờ nhân vật trung tâm xuất hiện. Không tô vẽ hào quang, cốt cách cho nhân vật mà để cho mọi sự tự nhiên được diễn ra… Bộ phim đã giành tổng cộng 9 giải Oscar, bao gồm cả giải Phim hay nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất. Đây là một bộ phim hi hữu khi giành chiến thắng ở tất cả 9 hạng mục mà nó được đề cử. Đồng thời phim cũng đoạt giải BAFTA Phim hay nhất và Quả cầu Vàng ở hạng mục Phim chính kịch xuất sắc nhất.