Tiền (1983)

Phim mở đầu với cảnh cậu học sinh Norbert vào phòng xin bố tiền tiêu vặt. Cậu muốn nhiều hơn nhưng bố không cho. Martial – một đứa chuyên thu mua, cầm đồ, cho vay gợi ý Norbert thử tiêu tiền giả. Cả hai đến một hiệu bán máy ảnh mua khung hình giá rẻ, mục đích chính là “rửa riền”. Để tẩu tán 1.500 franc giả, tay chủ hiệu máy ảnh đã dùng chúng để trả cho Yvon Targe, nhân viên của hãng gas. Anh này mang tiền đi thanh toán bữa ăn nhẹ trong quán café và bị chủ quán phát hiện. Tại tòa, Yvon không thể chứng minh mình vô tội, khi chủ đến tớ của hiệu ảnh – tiếp tục cho lời khai man. Yvon bị phạt phải bồi thường, và sau đó mất việc. Anh còn phải nuôi vợ và con gái nhỏ, nên đã tìm đến một người quen biết, nhờ tìm việc giúp. Tay này khiến anh dính vào một vụ cản trở cảnh sát bắt bọn cướp ngân hàng và phải ngồi tù ba năm. Bi kịch thực sự bắt đầu…
Một tờ tiền giả 500 franc có thể làm thay đổi cuộc đời một con người như thế nào? Câu chuyện về tính người và sự vô nhân tính này đã được đạo diễn Robert Bresson kể theo một phong cách đáng ngưỡng mộ. Tại thời điểm ra mắt, L’Argent – Money (Tiền) từng bị chê, nhưng sau đấy, bộ phim lại được khen ngợi hết lời, được đánh giá như một kiệt tác và mang về giải thưởng cho đạo diễn tại Liên hoan phim Cannes 1983. Bresson đã bắt tay vào viết kịch bản từ năm 1977, dựa trên tác phẩm The Forged Coupon của Leo Tolstoy. Trong 50 năm sự nghiệp, Robert Bresson chỉ làm 13 phim truyện. L’Argent là bộ phim cuối cùng, thực hiện năm ông 82 tuổi. Đây cũng có thể xem là tác phẩm xứng đáng để khép lại nửa thế kỷ cống hiến của đạo diễn người Pháp.
L’Argent không hề có một cảnh bạo lực trực tiếp nào cho dù nó nói về cái chết, sự độc ác, tha hóa…L’Argent khép lại trong một kết thúc mở. Nhưng đồng thời cũng là một dấu chấm hết đầy nhức nhối và cay đắng, một tiếng sập cửa đánh sầm cho lòng tin về con người và tính người – nếu như nó còn tồn tại đâu đó trong cuộc đời này. Rất khó để diễn tả cảm giác còn đọng lại sau khi phim ngừng. Bởi vì chúng ta biết, câu chuyện của L’Argent đang tiếp diễn ở ngoài kia, bên ngoài màn hình, nơi những người chấp pháp lỏng lẻo, vô trách nhiệm trong một xã hội mục ruỗng, nơi những kẻ lắm tiền nhưng lại hành xử độc ác, nơi con người luôn sẵn sàng chà đạp nhau .