Năm Chị Em (2015)

Mustang mở đầu như một bài hát vui bằng cảnh nô đùa trên bãi biển của năm bé gái với các bạn trai cùng trang lứa. Mới chớm bước qua tuổi dậy thì, năm chị em thản nhiên ôm vai, bá cổ các cậu bạn học, mà không ngờ rằng những trò chơi tuổi mới lớn ấy đã lọt vào tầm ngắm của nhiều đôi mắt thủ cựu trong làng. Tại ngôi làng hẻo lánh ở miền bắc Thổ Nhĩ Kỳ ấy, cảnh chơi đùa của năm cô bé lập tức bị hàng loạt lời đồn thổi biến thành bằng chứng ô nhục về mầm mống “lăng loàn” của các chị em. Mồ côi cả cha lẫn mẹ từ tấm bé, năm em sống trong sự chăm sóc của người bà (Nihal Koldaş) và sự bảo trợ từ ông bác nghiêm khắc Erol (Ayberk Pekcan). Để “bảo vệ” các em khỏi “cám dỗ”, và cũng để giữ thể diện cho cả gia đình, Erol lập tức quyết định nhốt tất cả ở nhà để giáo dục năm chị em trở thành những người phụ nữ đoan trang, phù hợp với bổn phận làm vợ, làm mẹ sau này. Cam chịu với gông cùm của hủ tục và truyền thống gia trưởng chốn làng quê, hay vượt qua tất cả để tìm đến tự do nơi đô thị, liệu đâu sẽ là lựa chọn của năm chị em gái cho cuộc sống còn rất dài phía trước?

Tuy sinh ra tại Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng nữ đạo diễn Deniz Gamze Ergüven lại học tập và khởi nghiệp ở Pháp với Mustang. Bộ phim mang rất nhiều dấu ấn và tâm trạng cá nhân cô. Theo Ergüven, tác phẩm đầu tay của cô chính là lời tâm huyết dành cho quyền lợi của người phụ nữ trong xã hội hiện đại Thổ Nhĩ Kỳ, trước sự đe dọa trở lại của những giáo lý và truyền thống đạo Hồi hà khắc, đặc biệt ở các vùng thôn quê xa xôi, nơi kiến trúc nổi bật nhất vẫn là những ngọn tháp nhọn của nhà thờ Hồi giáo. Ở Mustang, người xem có thể dễ dàng cảm nhận thấy xung đột giữa tinh thần tự do mang tính thời đại với chủ nghĩa gia trưởng bảo thủ, mang đậm màu sắc tôn giáo, thông qua hình ảnh của năm cô bé. Các em rất đáng yêu với cách ăn mặc và lối cư xử tự nhiên, tân thời. Nhưng tất cả lại bị giam cầm giữa những song sắt được dựng nên bởi ông bác hà khắc và người bà sống trọn đời trong cảnh cam chịu. Những bi kịch cứ nối tiếp bi kịch trong Mustang chắc chắn sẽ khiến nhiều khán giả sau khi theo dõi bộ phim phải giật mình. Bởi ở đâu đó trên thế giới, kể cả những quốc gia hiện đại như Thổ Nhĩ Kỳ, vẫn còn tồn tại những hủ tục bất công, kìm hãm tự do và khát vọng sống của con người, đặc biệt là phụ nữ. Đó có lẽ chính là lời nhắn nhủ tâm huyết mà nữ đạo diễn Deniz Gamze Ergüven muốn dành cho quê hương. Bởi liệu ai muốn ngồi yên khi thấy khao khát tự do của những em gái với khuôn mặt ngời sáng như năm chị em Sonay, Selma, Ece, Nur, Lale vẫn phải ở sau song sắt của những nhà tù giáo lý và tư tưởng?