Lã Sanh Môn (1950)

Rashomon 1950 xoay quanh một vụ án: Vợ của một Samurai bị tên cướp Tajomaru hãm hiếp trong rừng. Hiện trường để lại là xác người Samurai bị một thanh gươm đâm vào ngực. Sự kiện được kể lại trước công đường qua bốn lời khai khác nhau của người trong cuộc và nhân chứng: tên cướp Tajomaru, Massago – người vợ bị hãm hiếp, người chồng Samurai đã chết (nhập hồn về kể qua bà đồng cốt), và người tiều phu – nhân chứng duy nhất tại hiện trường. Cả bốn lời khai về một sự việc lại không giống nhau, khiến cho khán giả như lạc vào mê cung, không biết lời khai nào là sự thật…

Không thể kể hết những giá trị nghệ thuật lớn lao mà Rashomon đã để lại cho thế giới điện ảnh. Trước nhất là kết cấu kịch bản vô cùng khéo léo, cấu trúc tự sự độc đáo và kỹ thuật sử dụng hồi tưởng lồng trong hồi tưởng của Kurosawa đến giờ thế giới vẫn còn sử dụng. Cùng với đó là các cách tân về kĩ thuật mà Kurosawa tạo nên trên cơ sở kết hợp nghệ thuật hiện đại phương Tây với cội nguồn văn hóa Nhật Bản trong diễn xuất và dàn dựng

Rashomon được coi là bộ phim đầu tiên giới thiệu Kurosawa và nền điện ảnh Nhật Bản đến với các khán giả phương Tây và là được coi là một kiệt tác đã thay đổi nền điện ảnh thế giới. Bộ phim được làm năm 1950, dựa trên hai truyện ngắn của nhà văn tài hoa Akugatawa: “Rashomon” và “In a Grove” (truyện “Rashomon”: Lã Sinh Môn cung cấp bối cảnh nền, truyện “In a Grove”- “Trong bụi cây” cung cấp cốt truyện và nhân vật). Thuật ngữ “rashomon” trong tâm lý học cũng đã ra đời từ chính bộ phim này nhằm để mô tả những trường hợp không thể tìm ra được sự thật, bởi có quá nhiều lời khai mâu thuẫn hoặc những bằng chứng trái ngược nhau. Tuy nhiên, không phải ngay từ khi ra đời, Rashomon đã gây đựợc tiếng vang như vậy. Sự thực là khi phát hành ở Nhật, bộ phim đã bị thất bại nặng nề về mặt doanh thu, nó thậm chí còn bị tống vào kho, liệt vào danh sách những bộ phim dở nhất trong năm, vì cách kể chuyện có phần khó hiểu và kì lạ, khiến cho uy tín nghề nghiệp của đạo diễn Kurusawa bị suy giảm đáng kể. Số phận của bộ phim chỉ thực sự thay đổi nhờ vào một phái đoàn nghệ thuật đến từ nước Ý. Phái đoàn này đã đề nghị các nhà làm phim Nhật Bản cho xem những bộ phim hay nhất và dở nhất trong năm, Rashomon đã được chiếu trong danh mục những phim dở nhất. Con mắt xanh của các nhà làm phim Ý đã khiến họ thấy ở đây những cách tân độc đáo của một thiên tài. Bộ phim đựợc đưa về tham dự Liên hoan phim Venice và sau đó liên tiếp giành đựợc các giải thưởng cao của các hội đồng nghệ thuật và được các khan giả châu Âu nồng nhiệt đón nhận. Ở đó Rashomon đã gây được tiếng vang lớn và làm thay đổi hoàn toàn cách nhìn nhận về điện ảnh châu Á của giới phương Tây…